Chotika L. 5315080 section 1
การตัดมิให้รับมรดก
ตามประมวลกฎหมายแพ่งและพาณิชย์ มาตรา 1608 บัญญัติว่า เจ้ามรดกจะตัดทายาทโดยธรรมของตนคนใดมิให้รับมรดกก็ได้แต่ด้วยแสดงเจตนาชัดแจ้ง
(1) โดยพินัยกรรม (2) โดยทำเป็นหนังสือมอบไว้แก่พนักงานเจ้าหน้าที่
ตัวทายาทผู้ถูกตัดมิให้รับมรดกนั้นต้องระบุไว้ให้ชัดเจน
แต่เมื่อบุคคลใดได้ทำพินัยกรรมจำหน่ายทรัพย์มรดกเสียทั้งหมดแล้ว ให้ถือว่าบรรดาทายาทโดยธรรมผู้ที่มิได้รับประโยชน์จากพินัยกรรมเป็นผู้ถูกตัดมิให้รับมรดก
การตัดมิให้รับมรดกเป็นกรณีที่เจ้ามรดกมีความประสงค์จะไม่ให้ทายาทของตนรับมรดก ซึ่งทายาทที่จะถูกตัดมิให้รับมรดกนี้จะมีได้เฉพาะทายาทโดยธรรมเท่านั้น
การตัดมิให้รับมรดกตามกฎหมายอาจทำได้ 2 วิธี คือ การตัดมิให้รับมรดกด้วยการแสดงเจตนาชัดแจ้ง และ การตัดมิให้รับมรดกโดยปริยาย
การตัดมิให้รับมรดกด้วยการแสดงเจตนาชัดแจ้ง
การแสดงเจตนาชัดแจ้งของเจ้ามรดกที่จะตัดทายาทโดยธรรมของตนผู้ใดมิให้รับมรดกนั้น กฎหมายกำหนดให้เจ้ามรดกต้องทำตามแบบใดแบบหนึ่งดังนี้
1) การตัดมิให้ได้รับมรดกโดยทำเป็นพินัยกรรม
การตัดมิให้ได้รับมรดกโดยวิธีนี้ เจ้ามรดกต้องทำตามแบบของพินัยกรรมแบบใดแบบหนึ่ง เช่น แบบธรรมดา แบบเขียนเองทั้งฉบับ หรือแบบเอกสารลับ เป็นต้น หากเจ้ามรดกไม่ทำตามแบบของพินัยกรรมแบบใดแบบหนึ่งตามที่กฎหมายกำหนดไว้แล้ว การตัดมิให้ได้รับมรดกของเจ้ามรดกดังกล่าวก็มีผลเป็นโมฆะ กล่าวคือการตัดมิให้ได้รับมรดกนั้นเสียเปล่าไปไม่มีผลตามกฎหมาย
2) การตัดมิให้ได้รับมรดกโดยทำเป็นหนังสือมอบไว้แก่พนักงานเจ้าหน้าที่
การตัดมิให้รับมรดกตามวิธีนี้ เจ้ามรดกมิต้องเขียนหนังสือตัดมิให้รับมรดกด้วยตนเอง แต่ต้องลงลายมือชื่อในหนังสือนั้น ซึ่งในหนังสือดังกล่าวเจ้ามรดกต้องได้แสดงเจตนาโดยชัดแจ้งระบุตัวทายาทโดยธรรมของตนที่ถูกตัดมิให้รับมรดก แล้วลงลายมือชื่อเจ้ามรดกมอบไว้แก่พนักงานเจ้าหน้าที่ซึ่งได้แก่นายอำเภอ
การตัดมิให้ได้รับมรดกโดยปริยาย
การตัดมิให้ได้รับมรดกโดยวิธีนี้ เป็นกรณีที่เจ้ามรดกได้ทำพินัยกรรมจำหน่ายทรัพย์มรดกของตนไปเสียทั้งหมดแล้ว บรรดาทายาทโดยธรรมซึ่งมิได้รับทรัพย์มรดกตามพินัยกรรมดังกล่าวจึงเป็นผู้ถูกตัด มิให้รับมรดก ซึงเป็นการถุกตัดโดยปริยาย หรือโดยสภาพ เพราะเมื่อเจ้ามรดกทำพินัยกรรมยกทรัพย์มรดกให้แก่ผู้ใดไปจนหมดแล้ว ก็ไม่มีทรัพย์มรดกเหลือเป็นมรดกให้แก่ทายาทโดยธรรมที่เหลืออีก
การตัดมิให้รับมรดกเป็นการกระทำของเจ้ามรดก ซึ่งทายาทที่เจ้ามรดกจะตัดมิให้รับมรดกได้นั้นก็เฉพาะแต่ทายาทโดยธรรมตามมาตรา 1608 วรรคหนึ่ง เพราะหากเป็นผู้รับพินัยกรรมแล้ว ถ้าเจ้ามรดกไม่ประสงค์ให้รับมรดกก็จะไม่ทำพินัยกรรมยกให้ หรือแม้ได้ทำพินัยกรรมไปแล้วก็อาจเพิกถอนได้ตามมาตรา 1693
การตัดมิให้รับมรดก ต้องทำโดยทำเป็นพินัยกรรมหรือทำเป็นหนังสือมอบไว้แก่พนักงานเจ้าหน้าที่ หากทำด้วยวาจาการตัดนั้นใช้ไม่ได้ การตัดนั้นทายาทโดยธรรมต้องไม่ได้รับทรัพย์มรดกของเจ้ามดกเลย ถ้าได้รับแต่น้อยก็ไม่เรียกว่าทายาทโดยธรรมถูกตัดมิให้รับมรดกของผู้ตาย และการตัดมิให้รับมรดกโดยทำเป็นพินัยกรรม ถ้าพินัยกรรมไม่ถูกต้องตามแบบ พินัยกรรมจะมีผลเป็นโมฆะถือว่าทายาทนั้นไม่ถูกตัดนั่นเอง และถ้าทำพินัยกรรมให้ทายาทได้ทรัพย์มรดกบางส่วนไม่ถือว่าทายาทโดยธรรมถูกตัดไม่ให้รับมรดกของผู้ตาย
การถอนการตัดมิให้รับมรดก
ประมวลกฎหมายแพ่งและพาณิชย์มาตรา 1609 บัญญัติว่า การแสดงเจตนาตัดมิให้รับมรดกนั้นจะถอนเสียก็ได้
การตัดมิให้รับมรดกนั้นได้ทำโดยพินัยกรรม จะถอนเสียได้ก็แต่โดยพินัยกรรมเท่านั้น แต่ถ้าการตัดมิให้รับมรดกได้ทำเป็นหนังสือมอบไว้แก่พนักงานเจ้าหน้าที่ การถอนจะทำตามแบบใดแบบหนึ่งดังบัญญัติไว้ในมาตรา 1608(1)หรือ(2)ก็ได้
ตามมาตรา 1609 วรรคสอง บัญญัติว่าการตัดมิให้รับมรดกนี้สามารถถอนได้ ถ้าหากตัดโดยพินัยกรรมต้องถอนโดยพินัยกรรมเท่านั้น ถ้าหากตัดโดยทำเป็นหนังสือต่อพนักงานเจ้าหน้าที่จะถอนโดยแบบใดแบบหนึ่งก็ได้
เหตุที่กฎหมายกำหนดให้การตัดมิให้รับมรดกโดยพินัยกรรมจะทำการถอนโดยการทำเป็นหนังสือต่อพนักงานเจ้าหน้าที่ไม่ได้นั้น เพราะการตัดโดยพินัยกรรมผลของการที่ทายาทนั้นถูกตัดนั้นจะมีผลต่อเมื่อผู้ทำตาย ดังนั้นทายาทผู้นั้นยังไม่ถูกตัดแล้วเจ้ามรดกไปถอนโดยทำเป็นหนังสือมอบไว้แก่พนักงานเจ้าหน้าที่ก็ไม่รู้ไปถอนอะไร และเมื่อเจ้ามรดกตายทายาทโดดยธรรมจะถูกตัดทันทีโดยผลของพินัยกรรม เพราะพินัยกรรมมีผลเมื่อผู้ทำพินัยกรรมตาย ดังนั้น กฎหมายจึงบัญญัติว่าการตัดโดยพินัยกรรมจะถอนเสียได้ก็แต่โดยพินัยกรรมเท่านั้น เพราะพินัยกรรมทุกฉบับตามแบบต้องมีวันที่ เดือน ปี จะเห็นได้ว่าเจตนาของเจ้ามรดกถอนการตัดภายหลังที่ได้ทำพินัยกรรมตัดทายาทผู้นั้นมิให้รับมรดก ดังนั้นต้องใช้พินัยกรรมฉบับหลังบังคับ
แต่การตัดโดยทำเป็นหนังสือมอบไว้แก่พนักงานเจ้าหน้าที่ การตัดมีผลทันที ดังนั้นต่อมาเจ้ามรดกไปถอนการตัดมิให้รับมรดกโดยทำเป็นหนังสือมอบไว้แก่พนักงานเจ้าหน้าที่ก็คือไปถอนการตัดนั่นเอง หรือทำเป็นพินัยกรรมถอนการตัดก็ได้ เพราะพินัยกรรมมีผลเมื่อผู้ทำพินัยกรรมตาย ผลของพินัยกรรมก็ถอนการตัดมิให้รับมรดกที่เจ้ามรดกเคยทำไว้แก่พนักงานเจ้าหน้าที่นั่นเอง
เอกสารอ้างอิง
1. อำพน เจริญชีวินทร์ ; ความรู้เบื้องต้นเกี่ยวกับกฎหมายมรดก ; กรุงเทพมหานคร ; สำนักพิมพ์นิติธรรม
; 2541
2. รองศาตราจารย์พรชัย สุนทรพันธุ์ ; คำอธิบายกฎหมายลักษณะมรดก ; กรุงเทพมหานคร ; สำนักพิมพ์กรุงสยาม พับลิชชิ่ง ; 2556
3. th.wikibooks.org/wiki/มรดก/การเสียสิทธิรับมรดก
4. www.kodmhai.com/m2/m2-4/m4-1608-1609.htm
5. http://www.meechaithailand.com/ver1/?module=3&action=view&type=10&mcid=20
ไม่มีความคิดเห็น:
แสดงความคิดเห็น